Aniden kalkınca neden göz kararması yaşanır?

Göz kararması, ani pozisyon değişikliklerinde sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu durum, ortostatik hipotansiyon, kan dolaşımındaki değişiklikler, sinir sistemi tepkileri, düşük kan şekeri ya da dehidrasyon gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Aniden kalkarken dikkatli olunması önerilir.

01 Kasım 2024
Göz kararması, genellikle ani pozisyon değişiklikleri sırasında ortaya çıkan bir durumdur ve özellikle otururken veya uzanırken aniden ayağa kalkıldığında sıkça görülür. Bu durumun altında yatan birçok fizyolojik ve biyolojik etken bulunmaktadır. Aşağıda, göz kararmasının nedenlerini ve bu olgunun arka planını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

1. Ortostatik Hipotansiyon


Ortostatik hipotansiyon, kişinin pozisyonunu değiştirdiğinde (özellikle otururken veya uzanırken ayakta durduğunda) kan basıncının aniden düşmesi durumudur. Bu düşüş, beyin ve diğer organlara giden kan akışını azaltır ve göz kararmasına yol açabilir. Bu durumun başlıca sebepleri şunlardır:
  • Dehidrasyon: Vücudun yeterince sıvı almadığı durumlarda kan hacmi azalır.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle tansiyon düşürücüler, bu durumu tetikleyebilir.
  • Yaş: Yaşla birlikte kan damarlarının esnekliği azalır ve kan basıncı düzenleme mekanizması zayıflar.

2. Kan Dolaşımındaki Değişiklikler


Aniden kalkmak, kanın alt vücutta birikmesine neden olabilir. Bu durum, beyin ve diğer organların yeterli kan almasını engelleyerek göz kararmasına yol açar. Vücut, aniden değişen pozisyona uyum sağlamak için bazı mekanizmalar kullanır, ancak bu mekanizmalar bazen yetersiz kalabilir.
  • Vazokonstriksiyon: Damarların daralması, kan akışını artırmaya çalışır, ancak bu süreç zaman alabilir.
  • Kalp atış hızı: Aniden ayağa kalkıldığında kalp atış hızı artar, ancak bu artış her zaman yeterli olmayabilir.

3. Sinir Sistemi Tepkileri


Sinir sistemi, vücudun pozisyonunu düzenlemekte kritik bir rol oynar. Otonom sinir sistemi, kan basıncını ve kalp atış hızını kontrol eder. Aniden kalkıldığında, bu sistemin tepkileri bazen yetersiz kalabilir ve göz kararmasına yol açabilir.
  • Sempatik sinir sistemi: Aniden kalkma durumunda aktif hale gelir, ancak bazen bu tepki yeterli olmayabilir.
  • Parasempatik sinir sistemi: Vücudu dinlendiren bu sistem, ani hareketlerde normalden daha fazla baskı altında kalabilir.

4. Kan Şekeri Düşüklüğü

Açlık, uzun süreli fiziksel aktivite veya bazı sağlık koşulları, kan şekeri seviyelerinin düşmesine neden olabilir. Düşük kan şekeri, özellikle ani pozisyon değişiklikleri sırasında göz kararmasına sebep olabilir.
  • Hipoglisemi: Düşük kan şekeri seviyesi, beyindeki enerji ihtiyacını karşılayamaz.
  • Yetersiz beslenme: Düşük kalori alımı, kan şekeri düşüşüne neden olabilir.

5. Dehidrasyon ve Elektrolit Dengesizliği

Yetersiz sıvı alımı ve elektrolit dengesizliği, kan hacmini ve dolayısıyla kan basıncını etkileyebilir. Bu durum, göz kararmasının yanı sıra baş dönmesi ve bayılma hissine de yol açabilir.
  • Yetersiz sıvı alımı: Vücudun su ihtiyacının karşılanmaması, kan akışını olumsuz etkiler.
  • Elektrolit kaybı: Özellikle potasyum, sodyum ve magnezyum gibi minerallerin eksikliği de bu durumu tetikleyebilir.

Sonuç

Aniden kalkıldığında yaşanan göz kararması, genellikle ortostatik hipotansiyon ve kan dolaşımındaki değişiklikler gibi fizyolojik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Bu durumu önlemek için, yavaşça kalkmak ve yeterli sıvı alımına dikkat etmek önemlidir. Eğer göz kararması sık sık tekrarlıyorsa, bir sağlık profesyoneline danışmak faydalı olacaktır.

Ekstra Bilgiler

Göz kararması, bazen daha ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Bu nedenle, aşağıdaki durumlar gözlemlendiğinde bir doktora başvurulması önerilir:
  • Sık sık bayılma veya baş dönmesi.
  • Görme kaybı veya bulanık görme.
  • Kalp çarpıntısı veya göğüs ağrısı.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Suna 03 Kasım 2024 Pazar

Göz kararması yaşadığınızda, bu durumun altında yatan sebepler hakkında düşündünüz mü? Özellikle aniden kalktığınızda gözlerinizin kararmasının, ortostatik hipotansiyon gibi durumlarla ilişkili olduğunu biliyor muydunuz? Pozisyon değişikliği sırasında kan basıncındaki ani düşüş, beyin ve diğer organlara giden kan akışını etkileyerek bu durumu tetikleyebilir. Ayrıca, eğer sıklıkla göz kararması yaşıyorsanız, bu durumun dehidrasyon veya elektrolit dengesizliği gibi nedenlerden de kaynaklanabileceğini göz önünde bulundurmalısınız. Yeterli sıvı alımına dikkat etmek ve ani hareketlerden kaçınmak bu durumu hafifletmek için önemli olabilir. Son olarak, göz kararması sık sık tekrarlıyorsa, daha ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceğini unutmayın. Bu durumda bir sağlık profesyoneline danışmak iyi bir fikir olabilir. Sizin bu konuda yaşadıklarınız neler?

Cevap yaz
Çok Okunanlar
Göz Damarları Hastalıkları
Göz Damarları Hastalıkları
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Göz Kanlanması Neden Olur?
Göz Kanlanması Neden Olur?
Göz Bandı Türleri ve Özellikleri
Göz Bandı Türleri ve Özellikleri
Göz Altı Torbaları İçin Bitkisel Çözüm
Göz Altı Torbaları İçin Bitkisel Çözüm
Göz Çevresi Bakımı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Göz Çevresi Bakımı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Göz Altı Şişlikleri Belirtileri ve Tedavisi
Göz Altı Şişlikleri Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Göz Çizdirme Nedir ve Nasıl Yapılır?
Göz Çizdirme Nedir ve Nasıl Yapılır?
Güncel
Göz Altı Morlukları Ameliyatı Riskleri
Göz Altı Morlukları Ameliyatı Riskleri
Güncel
Göz Kanseri Belirtileri ve Tedavisi
Göz Kanseri Belirtileri ve Tedavisi